Jan Wedeven, maart 2023
Zalig, wie zuiver van hart zijn ...
Het volwassen meisje Elly was zachtaardig en charmant en ook nog humoristisch en intelligent. Scherpzinnig was ze. Dat werd haar niet altijd in dank afgenomen. Er zijn vrouwen die zo onbevangen en spontaan zijn, dat ze voor altijd meisjesachtig lijken te blijven. Elly was zo’n vrouw. Toch had ze minderwaardigheidsgevoelens, misschien overgehouden aan het krijgshaftige gezin waarin ze was geboren en getogen. Ze kon mooi schilderen met olieverf, als natuurtalent. Ze was bescheiden en onbaatzuchtig, te goed voor deze wereld.
Eens op een herfstige dag zocht haar geliefde broer Johan haar op in Amsterdam. Hij bezat een fraai schilderijtje van haar, waar ze overheen had willen verven en dat hij had laten inlijsten. "Beauty is in the eye of the beholder. “Zorg goed voor jezelf”, zei ze altijd tegen hem bij het afscheid nemen. Deed ze dat zelf maar. Lang geleden, begin jaren ’70, waren ze liftend in Venetië beland, dat toen nog niet zo bedorven was door toerisme. Ze deden alsof ze getrouwd waren om geen last te hebben van opdringerige figuren. Brutale puberale mannen kwamen op haar af als hongerige hyena’s. Elly en Johan hadden altijd al een sterke onderlinge band gehad.
Rond haar vijftigste verjaardag had Elly ‘the survival of the fittest’ in het Amsterdamse Sodom en Gomorra verloren, roemloos en definitief. ”Dat is toch al te gortig”, zei ze vaak op boze toon, als ze weer eens lelijk bejegend was door deze of gene. Ze moest altijd alles uitleggen, omdat de mensen haar niet gunden dat ze zo onbedorven was. En zoals de waard is.... Ze had geen verweer en ze werd achteraf pas kwaad. Johan wist dat dondersgoed, maar wat kon hij er tegen doen? De laatste tijd liet ze zich verleiden bij gebrek aan zelfvertrouwen door foute mannen die haar mishandelden. Ze had een sterk christelijk geloof. Nood leert bidden. Maar het stigma schizofreen van de ggz pijnigde haar tot in haar ziel. Ze vond zichzelf nu minder dan niets, een slecht mens. Dat was haar niet meer uit het hoofd te praten.
Johan trof Elly in de grote maar ouderwetse keuken van het wooncomplex voor beschermd wonen, waar vijf mensen ijverig bezig waren hun maaltijd klaar te maken. Het was daar erg warm en het rook er naar erwtensoep. Elly wist zich hier geen raad. Ze vroeg Johan ronduit: “Hoe moet ik mij hier gedragen?” Daarop zei Johan zonder nadenken: “geen aanstoot geven”. En Elly keek hem zo verdrietig aan dat hij zich moest vermannen. Haast alles wat ze zei of deed met haar eerlijke open blik kon aanstoot geven buiten haar schuld. Toen ze samen op haar kamer waren, verdedigde Johan haar in felle bewoordingen tegen haar zus, die haar sloeg. Maar Elly keek hem rustig aan met haar grote wijze ogen zonder boosheid of verwijt; ogen die woorden overbodig maken. Toen ze afscheid namen, omhelsden ze elkaar voor de laatste keer.
Elly kreeg een dodelijke hartaanval op 55-jarige leeftijd terwijl ze op bezoek was bij haar oude vertrouwde vriend Richard, die veel van haar hield. Nu is zij bij de engelen, ver verheven boven alle geroddel en gebral. Ze heeft een ereplaats gekregen onder het toeziend oog van de Allerhoogste. Heer, ontferm U over ons.
Copyright © 2023 mr. J. Wedeven, Groningen